Parametry lin wspinaczkowych. Na co zwracać uwagę przy wyborze liny wspinaczkowej?

W pierwszej kolejności należy upewnić się, że lina wspinaczkowa, którą zamierzamy wykorzystać, spełnia europejskie normy dotyczące sprzętu ochrony indywidualnej zapobiegającym upadkom z wysokości.

Czym więc kierować się podczas zakupu liny wspinaczkowej, gdy już wyróżnimy te oficjalnie dopuszczone do pracy na wysokości? Wymiary liny – jest to cecha tak trywialna i nasuwająca się na myśl w pierwszej kolejności, że może nie byłaby warta wspomnienia, gdyby nie jeden fakt warty rozważenia przy wyborze lin wspinaczkowych. Średnica liny determinuje to, których przedmiotów asekuracyjnych będziemy mogli używać podczas wspinaczki. Różne przyrządy asekuracyjne są kompatybilne z różnymi rodzajami lin, warto więc upewnić się przed zakupem, że nasza lina wspinaczkowa pasuje do posiadanych przyrządów asekuracyjnych.

Kolejnym, mniej banalnym już parametrem jest elastyczność liny. Rozciągliwość liny przedstawiana jest jako procent przyrostu długości liny pod danym ciężarem. Określa ona to, jak bardzo lina może się rozciągnąć, zanim wytrzymałość na przerwanie zostanie przekroczona. Liny o dużej elastyczności to liny dynamiczne, natomiast te cechujące się małą rozciągliwością określamy jako liny statyczne. Dopuszczalna rozciągliwość lin wspinaczkowych jest określana przez normy bezpieczeństwa, jednak wciąż możliwe jest dostosowanie liny pod siebie w obrębie widełek ujętych w przepisach.

Ważną cechą liny jest to, jak bardzo jest ona wytrzymała na zerwanie – innymi słowy, jak duże obciążenie jest potrzebne, aby lina została zerwana. Jednak w toku użytkowania liny wspinaczkowe mogą zostać uszkodzone nie tylko wskutek obciążenia. Ze względu na charakterystykę pracy, liny wspinaczkowe są narażone na ścieranie. W tym przypadku bardziej wytrzymałe będą liny statyczne, jednak i one są narażone na ścieranie wewnętrzne (wszelki brud zalegający między włóknami liny) oraz ścieranie zewnętrzne (kontakt liny z inną powierzchnią, np. konar drzewa).

Odporność liny na ciepło to parametr, który z pozoru może wydawać się mało istotny, należy jednak pamiętać, że podczas szybkiego zjazdu po linie lub innego rodzaju tarcia lina osiąga wyższą temperaturę, co w skrajnych przypadkach może doprowadzić do zmięknienia liny, tym samym trwale ją osłabiając.

Skoro o odpornościach już mowa, nie można nie wspomnieć o odporności liny na światło słoneczne. Liny wspinaczkowe będą siłą rzeczy na działanie takiego światła narażone. Liny wystawione na działanie promieni słonecznych ulegają stopniowej degradacji. Jest to zjawisko o tyle niebezpieczne, że taka degradacja często nie skutkuje pojawieniem się oznak zużycia. Lina przechowywana przez długi czas w świetle słonecznym nawet poza czasem jej faktycznego użytkowania może nie nadawać się do użycia, mimo że jej wygląd nie będzie na to wskazywał.

Pielęgnacja lin wspinaczkowych. Jak dbać o liny wspinaczkowe?

Aby praca na wysokości była bezpieczna, niezbędne jest każdorazowe sprawdzenie stanu liny wspinaczkowej przed jej użyciem – dotyczy to zresztą całego sprzętu do wspinaczki. Absolutnym minimum jest to, by lina wspinaczkowa była wyczyszczona i przygotowana do użytku po zakończeniu pracy. Brud pozostawiony na powierzchni liny wspinaczkowej może wnikać w jej włókna, tym samym ją osłabiając. Liny wspinaczkowe powinny być magazynowane w odpowiedni sposób, czyli tak, aby nie były narażone na działanie promieni słonecznych oraz były poza zasięgiem ewentualnych gryzoni. Jeżeli lina wspinaczkowa została uznana przez nas za wadliwą, powinniśmy wyraźnie ją oznaczyć, tak aby nie została przypadkowo użyta w przyszłości. Magazynując liny wspinaczkowe, warto zachować także ich specyfikację dołączoną przez producenta, można znaleźć tam zalecenia dotyczące pielęgnacji, których stosowanie może znacznie wydłużyć żywotność naszej liny. Jeśli jednak chodzi o kwestię żywotności liny – stan naszej liny wspinaczkowej nie powinien być jedynym czynnikiem decydującym o tym, czy uznamy linę za bezpieczną w użyciu. Warto dokumentować to, jak długo i jak często używamy danej liny. Jeśli lina służy nam zbyt długo, powinniśmy pomyśleć o jej wymianie, nawet gdy jej stan wydaje się dobry, gdyż włókna wewnątrz takiej liny mogą być już osłabione, np. poprzez ścieranie wewnętrzne wywołane obecnością drobinek brudu lub degradacji materiału wywołanym promieniowaniem słonecznym. Z tego samego powodu odradza się kupna używanych lin, gdyż często jako kupujący nie mamy pojęcia, ile czasu i w jaki sposób takie liny wspinaczkowe były używane.

W toku użytkowania oraz przechowywania liny wspinaczkowe nie powinny być deptane ani przygniatane ciężkimi przedmiotami, nie powinno się nic na nich kłaść. Włókna liny przystosowane są do tego, by być odporne na rozciąganie wzdłuż liny. Ściskanie jej przez nadepnięcie lub najechanie na nią pojazdem generuje nacisk, do którego nie jest ona przystosowana, i może on osłabić strukturę liny. Dodatkowo takie ściskanie może wpychać drobinki brudu jeszcze głębiej wewnątrz liny, potęgując tym samym skutki ścierania wewnętrznego.